Osmanlı Devleti’nde çok daha önceleri başlayan ordu-siyaset ilişkisi, İttihat ve Terakki Cemiyeti üyelerinin
siyasi faaliyetleri sonucu ilan edilen II. Meşrutiyet ile beraber oldukça etkin bir seviyeye ulaşmıştır. II.
Meşrutiyetin ilanının cemiyet üyesi veya sempatizanı subaylara büyük imtiyazlar sağlaması başta Mustafa
Kemal olmak üzere, pek çok kişi tarafından tepkiyle karşılanmıştır. Hürriyet ve İtilaf Fırkası ve Halaskâr
Zabitan Grubu gibi yeni teşekküller, ordu içinde var olan alaylı-mektepli ayrımına fırkacılık olarak adlandırılan
İttihatçı-İtilafçı şeklinde yeni bir boyut getirerek ordu içindeki fay hatlarının daha da derinleşmesine neden
olmuştur.
Büyük bir hezimetle sonuçlanan Balkan Savaşları’nın böyle bir atmosfer içinde başlamış olması, ordu
içinde yaşanan büyük çatışmaların ordunun başarısızlığı üzerindeki etkisinin sorgulanmasına neden olmuştur.
Dönemin ordu mensuplarınca kaleme alınmış olan hatıralar, yazarlarının benimsedikleri fırkalara göre
birbirlerinden farklı bilgiler sağlamaktadır. Hatıralarda dikkati çeken ortak kanı, ordunun siyasete karışmasının
önemli sakıncalar doğurduğu, orduya zarar verdiği ve en nihayetinde ordudaki fırkacılık ayrımının Balkan
hezimetinde önemli bir neden olduğudur.
Abstract
Künye
TOKER, H . (2018). Komutanlarının Kaleminden Balkan Savaşları Sürecinde Ordu-Siyaset İlişkisi ve Bozguna Etkisine Yönelik Eleştiriler. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi , 1 (1) , 1-15.
Anahtar Kelimeler
İttihat ve Terakki Fırkası, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Halaskâr Zabit Grubu, Balkan Savaşı, Ordu-Siyaset İlişkisi
