Bu makalede, Afrika Birliği Örgütü’nden Afrika Birliği’ne barış ve güvenlik politikasının sınırları Burundi müdahalesi örneği üzerinden tartışılacaktır. Devletlerin iç işlerine karışmama ilkesini benimsemiş Afrika Birliği Örgütü’nün aksine Afrika Birliği, soykırım ve katliam gibi ağır durumlarda, koruma sorumluluğu ilkesine dayanarak Afrika Birliği üyesi devletlere askerî müdahalede bulunabilme hakkını kendisine tanımıştır. Afrika Birliği bu ilkeye dayanarak 2004 yılında Burundi’deki çatışmalara son verebilmek amacıyla bir barış koruma operasyonu düzenlemiş ve başarılı olmuştur. 2015 yılında Burundi’de çatışmaların yeniden başlaması üzerine Afrika Birliği yeniden müdahale kararı almış, ancak bu sefer söz konusu karar Burundi hükümeti tarafından tepkiyle karşılanmıştır. 2004 Burundi Operasyonu sonrasında, "Afrikalı sorunlara Afrikalı çözümler" geliştirme amacıyla ve etkisizleşen Birleşmiş Milletler sistemine bir tepki olarak Afrika Birliği Örgütü’nün Afrika Birliği’ne dönüştüğü yönünde literatürde yaygın bir kabul bulunmaktadır. Diğer taraftan bu makale kapsamında 2015 Burundi operasyonu girişiminde söz konusu dönüşümün bizatihi Birleşmiş Milletler tarafından desteklendiği, Birleşmiş Milletler’in küresel barış ve güvenlik mimarisinde bölgesel örgütlere devlet egemenliğini aşacak yeni bir rol biçmeye çalıştığı ileri sürülmektedir.
Abstract
In this article, the limits of the peace and security policy from the Organization of African Unity to the African Union will be discussed within the example of the Burundi intervention. In contrary to the Organization of African Union which has adopted the principle of nonintervention to the domestic politics, African Union has the right to intervene militarily in severe cases such as genocide and massacre based on the principle of responsibility to protect. African Union based on this principle launched a peace operation in 2004 in Burundi and it was completed successfully. Upon the resumption of conflicts in Burundi in 2015, the African Union decided to intervene again, however this time it was rejected by Burundi government. It is accepted in the literature that after the 2004 Burundi intervention, the Organization of African Unity has been transformed into the African Union as a reaction to incapabilities of UN system and in order to develop "African solutions to African problems." However, in this article it will be argued that in the case of the initiative of the 2015 Burundi Intervention, UN itself supported this transformation process and aimed to assign a new role to regional organizations in the global peace and security architecture that will transcend state sovereignty.
Künye
Çolak, F. G. (2022). Afrika Birliği’nin Barış ve Güvenlik Politikasının Sınırları: Burundi Müdahalesi Örneği. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi , 5 (2) , 173-186.
Anahtar Kelimeler
Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği, Burundi Müdahalesi, Koruma Sorumluluğu, Barış ve Güvenlik Politikaları
Keywords
United Nations, African Union, Burundi Intervention, Responsibility to Protect, Peace and Security Policies
