Bereketli Nil Nehri’nden beslenen ticaret ve kültür merkezi Mısır, tarih boyunca önemli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Yavuz Sultan Selim döneminde (1517) Osmanlı Devleti’nin bir parçası haline gelen Mısır, 1798 yılında Napolyon önderliğindeki Fransız ordusunun işgaliyle karşılaşmıştır. Mısır tarihinde bir dönüm noktası kabul edilen Fransız İşgali (1798-1801), bölgenin sömürgeleştirilmesine zemin hazırlamıştır. Mısır’ın belleğinde kolonyal hafızanın tohumlarını atan Fransız işgali, Doğu ile Batı’nın değerler noktasında birbiriyle karşılaşmasına, biz ve öteki arasında bir etkileşime zemin hazırlamıştır. Elliott Colla tarafından 2003 yılında kaleme alınan “Non, non! Si, si!”: Commemorating the French Occupation of Egypt (1798–1801)” başlıklı makale, Mısır’ın Napolyon önderliğindeki Fransız ordusunca işgalini dönemin edebi metinleri ve tarihi kaynaklarına başvurarak değerlendirirken Fransız işgalinin bir bakıma yapı-sökümünü ortaya koymaktadır. Akademik çalışmalarını Washington’daki Georgetown Üniversitesi’nin Arap ve İslam Araştırmaları Enstitüsü’nde sürdüren Profesör Elliott Colla, başta Mısır edebiyatı ve kültürü olmak üzere, devrimci siyaset ve sosyal hareket teorisi bağlamında yaptığı araştırmalarla tanınmaktadır. Bu çalışma, Colla’nın makalesini temel hatlarıyla incelemeyi ve yardımcı kaynaklar aracılığıyla Fransa’nın Mısır işgalini analiz etmeyi amaçlamaktadır.
Abstract
Egypt, a commercial and cultural hub fed by the fertile Nile River, has hosted significant civilizations throughout history. While the country became a part of the Ottoman Empire during the reign of Selim I, it faced the invasion of the French army led by Napoleon in 1798. The French Occupation (1798-1801), which is considered a turning point in the history of Egypt, paved the way for the colonization of the region. The French Occupation which planted the seeds of colonial memory in Egyptian collective memory also caused a confrontation between the East and the West in terms of values and set the ground for the interaction between “us” and the “other”. Article titled “Non, non! Si, si!”: Commemorating the French Occupation of Egypt (1798–1801)” written by Elliott Colla in 2003, reveals the deconstruction of the French occupation in a way while evaluating the occupation of Egypt by the French army under the leadership of Napoleon by referring to the literary texts and historical sources of the period. Professor Elliott Colla, who continues his studies at the Institute of Arab and Islamic Studies at Georgetown University, Washington, is known for his research in the context of revolutionary politics and social movement theory, especially in Egyptian literature, and culture. This piece aims to analyze Colla’s article in its main lines and to analyze the French occupation of Egypt through ancillary sources.
Künye
Aksöz. A. (2022). Biz ve Öteki Arasında Fransa’nın Mısır’ı İşgali ve Kültürel Sömürgecilik. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi, 5 (2) , 259-269.
Anahtar Kelimeler
Elliott Colla, Mısır, Fransa, Napolyon, Sömürgecilik
Keywords
Elliott Colla, Egypt, France, Napoleon, Colonialism
