Örgütler etkin ve verimli olabilmek için kurumsallaşmaya çalışmaktadır. Örgütlerin sistematik çalışabilmesi açısından kurumsallaşma önemlidir. Devletler içinde istihbarat örgütlerinin kurumsal bir yapıda olması önemlidir. Teknolojinin gelişmesi, karar alıcıların politik yaklaşımları ve rakip devletlerin hızla güçlenmesi sebepleri ile istihbarat anlayışının da dinamik bir yapı içerisine girmesi zorunlu olmuştur. Uygarlıklardan imparatorluklara, Vestfalya antlaşması ile birlikte temelleri atılan modern devletlerden günümüze kadar da istihbarat her zaman önemini korumuştur. Avrupa’da kriptoloji ve arşivlemenin gelişmesi ile birlikte istihbarat faaliyetlerini kurumsal bir yapı içerisinde gerçekleştirilmesinin ilk temeli de atılmış oldu. Bu gelişmelere karşı dönemin güçlü imparatorluğu olan Osmanlı İmparatorluğu’nda istihbarat gelişmiş olmasına rağmen daha farklı bir yapıya bürünme ihtiyacı olduğu anlaşılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun geleneksel istihbarat faaliyetleri ve örgütlenme yapısı ile birlikte daha yenilikçi bir yaklaşım sergilemesi başarı sağlasa da Avrupa’da gelişen teknolojinin hızına da adapte olamamıştır. Bu çalışma ile birlikte on beşinci yüzyılda Osmanlı Devleti’nin istihbarat örgütlerinin ilk kurumsallaşma hareketleri net bir şekilde gerçekleşmese de modern Türkiye Cumhuriyeti’nin istihbarat örgütlerinin kurumsallaşmasına nasıl etki ettiği araştırılmıştır.
Abstract
Organizations are trying to institutionalize in order to be effective and efficient. Institutionalization is important for organizations to work systematically. It is important for intelligence organizations to have an institutional structure within the states. Due to the development of technology, the political approaches of decision-makers, and the rapid strengthening of rival states, it has become necessary for the understanding of intelligence to enter a dynamic structure. From civilizations to empires, from the Westphalian states to the present day, intelligence has always maintained its importance. With the development of cryptology and archiving in Europe, the first foundation of intelligence activities in an institutional structure was laid. Against these developments, it was understood that the Ottoman Empire, which was the powerful empire of the period, needed to take on a different structure, although intelligence was developed. Although the Ottoman Empire's more innovative approach with its traditional intelligence activities and organizational structure was successful, it could not adapt to the speed of the developing technology in Europe. In this study, although the first institutionalization movements of the intelligence organizations of the Ottoman Empire in the fifteenth century did not occur clearly, how the modern Turkish Republic affected the institutionalization of the intelligence organizations was investigated.
Künye
Karabulut, A. (2023). Türkiye Cumhuriyeti İstihbarat Örgütlerinin Kurumsallaşmasında Osmanlı Devleti’nin Etkisi. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi, 6 (1), 35-46.
Anahtar Kelimeler
Uluslararası İlişkiler, Uluslararası Güvenlik, Ulusal Güvenlik, İstihbarat
Keywords
International Relations, International Security, National Security, Intelligence
