Sömürgecilik olgusu, yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren
değişim ve dönüşüme uğrasa da yüzyıllar boyunca mazlum halkların ve
ülkelerinin zenginliklerinin talan edilmesidir. Sömürgeciler güç kullanmak
yoluyla ele geçirdikleri ülkeleri farklı yöntemlerle sömürmüşler, insanları
köleleştirip katletmişler, kimliklerine ve kültürlerine
yabancılaştırmışlardır. Sömürgeciler bununla da kalmamış, çekip
gittiklerinde de arkalarında sömürü düzeninin devamını güvence altına
alacak kolonyal kâhyalar ya da sömürge aydınları bırakmışlardır.
Seçkinler kendi çıkarlarını sömürgecilerin çıkarları ile özdeşleştirmiş,
sömürgecilere ve onların değerlerine öykünmüşlerdir. Ancak bu öykünme
ve kullanılma rızası onların hiçbir zaman efendileri ile aynı seviyede
değerlendirilmesi sonucunu getirmemektedir. Türkiye, tarihinde hiç
sömürge olmamış, yirminci yüzyılın başında gerçekleştirdiği Kurtuluş
Savaşı ile mazlum milletlere örnek olmuştur. Bununla birlikte, İkinci
Dünya Savaşı ertesinde Batı ile bütünleşme süreciyle sömürge aydını
tiplemesine uyan bir politikacı, aydın, akademisyen ve bürokrat tipi ile
karşılaşmıştır. Bu seçkinler kendilerinin ve ülkenin çıkarlarının her halde
ve şartta Batı penceresinden görülmesi görüşündedir. Türkiye toplumu
içinde uzlaşmaz gibi görülen çelişkilere ve gerginliklere yol açan
“milliyetçi-ulusalcı-küreselci” ikilemi eski sömürgelerin “sömürge aydınımilliyetçi-ulusalcı” çatışmasını andırmaktadır
Abstract
Although the phenomenon of colonialism has changed its form
since the second half of the 20th century, it involves the plundering of
the wealth of oppressed peoples and their nations. The colonialists
brutally subjugated and massacred the inhabitants of the nations they
seized through conquest, robbing them of their identities and cultural
practices. The colonisers did not end there; they left behind colonial
stewards or colonial intellectuals who made sure the colonial system
persisted after they had fled. The elites identified their interests with
those of the colonialists and emulated the colonialists and their values.
This emulation and permission to be used, however, has never resulted
in them being regarded on the same level as their masters. Türkiye has
never been a colony and, with its War of Independence at the beginning
of the 20th century became an example for persecuted nations. However,
throughout the post-World War II process of integration with the West,
it confronted a type of politician, intellectual, academic, and bureaucrat
that fit the archetype of the colonial intellectual. These elites were, and
are still, of the conviction that in all cases and under all circumstances,
their interests, and the interests of the country should be viewed through
a Western lens. The "nationalist-globalist" dichotomy, which leads to
seemingly irreconcilable contradictions and tensions within Turkish
society, is reminiscent of the former colonies’ "colonial intellectualnationalist" conflict.
